İş Kanununda Çalışma Süresinden Sayılan Haller

img

İş Kanununda Çalışma Süresinden Sayılan Haller

4857 Sayılı İş Kanunu’nda çalışma süresinden sayılan haller 66. Maddede tek tek sayılmıştır. Madde gerekçesine göre ise; 1475 sayılı (Mülga) İş Kanunun 62 nci maddesinde iş sürelerinden sayılan haller aynen muhafaza edilmiş, sadece birinci bendin (e) fıkrası dil bakımından sadeleştirilmiştir.

Buna göre:

“a-Madenlerde, taş ocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yer altında veya su altında çalışacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.” Çalışma süresinden sayılmaktadır.

Madde metninden örneğin maden ocağında çalışan işçinin ocağa inmesi ve ocaktan çıkması için geçen sürenin dahi çalışma süresinden sayılacağı açıkça ifade edilmiştir.

“b-İşçilerin işveren tarafından iş yerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.”

Bu ifadeden de anlaşıldığı üzere işverenin işçiyi asıl işyerinden başka bir yerde çalışmak üzere görevlendirmesi halinde işçinin görevlendirildiği yere gitmesi sırasında geçen süreler de çalışma süresinden sayılmıştır. İşçinin bir başka yerdeki işin yapılması için işverence görevlendirilmiş olması sürenin başlaması için yeterli olup işçinin gönderildiği işyerinde çalışmaya başlamasına gerek yoktur. Örnekle açıklamak gerekir ise Denizli merkezli bir inşaat firmasında işçi olarak inşaat işlerinde çalışan bir işçi işvereni tarafından Antalya ilindeki bir inşaat işi için görevlendirilmiş ise Antalya iline gitmesi için yolda geçen yaklaşık 2-3 saatlik yolculuk süresi de çalışma süresinden sayılacaktır.

 “c-İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.”

İşçinin işyerinde iş yapmaya hazır olarak bulunduğu süreler de bu maddede çalışma süresinden sayılmıştır. Söz konusu süre içerisinde iş yapmak üzere hazır bulunulması yeterlidir. Örneğin bir mağazada müşterilerle ilgilenmesi gereken çalışanın bir müşterinin gelmesini beklediği süreler de çalışma süresinden sayılır.

 “d-İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.”

İkinci fıkrada belirtilen duruma benzer bir hal de bu fıkrada belirtilmiştir. Farklı olarak bu fıkrada işçinin işveren tarafından başka bir yere çalışmak üzere gönderilmesi değil geçici olarak kısa süreli örneğin getir-götür işinin yapılması amacıyla işçinin bir yere gönderilmesi kastedilmektedir. Ayrıca yine madde metninde belirtildiği üzere asıl işi olmamasına rağmen işçinin işverenin evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi de çalışma sürelerinden sayılmıştır.

“e-Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.”

Analık halinde çalışma ve süt izni 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 74. Maddesinde ayrıca düzenlenmiştir. Çalışma sürelerinden sayılan haller ise ilgili maddenin 7. Fıkrasında “Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.” denilerek ayrıca ve açıkça belirtilmiştir.

“f-Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması yada onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.”

 Madde metninde bir takım işler sayılmak sureti ile hangi durumlarda işyerine gidiş-dönüş sürelerinin çalışma süresinden sayılacağı belirtilmiştir. Buna göre demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi işlerde işçilerin yerleşim yerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu olarak götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler çalışma süresine dahildir. Her ne kadar madde metninde yalnızca demiryolları karayolları ve köprülerin yapım onarım tadilinden bahsedilmekte ise de örnek vermek amacıyla bir sayım söz konusu olup bununla sınırlı değildir. Madde devamında işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gerektiği asıl kriter olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla örnekler çoğaltılabilir.

“İşin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.”

Maddenin son paragrafında ise f fıkrasının dışında işin niteliği ile ilgili olmayan işyerine götürüp getirme sürelerinin çalışma süresinden sayılmayacağı ayrıca belirtilmiştir. Buna göre örneğin bir fabrikada çalışan işçilerin her ne kadar işveren tarafından sağlanan bir servis ile toplu halde işyerine getirilip götürülmekte iseler de bu getirip-götürme, işin niteliği gereği olmayıp sosyal yardım amacıyla yapıldığından bu süreler çalışma süresinden sayılmamaktadır.


Seven Medya © 2024 AV. Adem Süpçin Hukuk Bürosu - Denizli Boşanma Avukatı. Tüm hakları saklıdır.